VOLENDAM - Het is niet de vraag óf het lukt, maar wanneer. Leidse wetenschappers die jarenlang onderzoek hebben gedaan, noemen het een kwestie van tijd dat – uitgerekend – in Volendam een palingreproductieproces op gang gaat komen. Op natuurlijke en duurzame wijze. De Volendammers van de Glasaal BV geloven er heilig in en zochten financiers. Ze zijn niet de enige pioniers, maar denken wel de eerste ter wereld te zijn die zullen slagen. Vandaag openen zij officieel de deuren van het pand waar een aquamanager al maandenlang de (bevruchte) schieralen bewaakt. „De eitjes kunnen in de loop van februari uitkomen en dan wordt het spannend, dan het gaat erom de juiste voeding te vinden voor de larfjes”, zegt Hein Koning.
Door de schaarse vangst is het niet te versmaden gerookte of gestoofde aaltje verworden tot een zeldzame en duurbetaalde delicatesse. Oud-politicus Jan Terlouw, lid van de Commissie Aalherstel, noemde de paling nog niet zo lang geleden een Nederlandse icoon en tevens een van de meest bedreigde diersoorten. Slechts 1% van de glasaaltjes ten opzichte van de jaren 50 van de vorige eeuw bereikt vanuit de (Sargasso) zee nog zoete wateren als het IJsselmeer. Daar waar de haven van Volendam een halve eeuw geleden nog zeventig botters telde, liggen er nu nog vijf schepen die zich bezighouden met palingvangst.
Hun dorpsgenoten van de Glasaal BV hopen dat oude tijden zullen herleven. „Momenteel wordt er in de wereld slechts op een paar plaatsen gewerkt aan palingreproductie. In Japan is men het verst, door de paling wekelijks in te spuiten met hormonen, zeer kleinschalig ten bate van de wetenschap”, legt Dick Tuip uit. De uitdaging die Glasaal aan de dag legt, is dat de hormoonbehandeling eenmalig plaatsvindt via een implantaat. Dit implantaat is ontwikkeld door de Universiteit Leiden en hiermee zijn reeds succesvol larven geproduceerd. Doelstelling voor de wetenschappers is om dit implantaat in 2013 geoptimaliseerd te hebben: nu gebeurt het nog met de stamcel van het zebravisje, straks met de stamcel van de paling zelf. Deze manier van werken zorgt ervoor dat de hormonen door de paling zelf worden aangemaakt en dan hoeven ze niet te worden ingespoten. Dit natuurlijke proces voorkomt een hoop stress en is bovendien duurzaam.
De Volendammers hebben de wens om een grote speler te worden op het Europese en wereldpodium. „Alles is begonnen op ideële basis. Mijn vader, broers en overgrootvaders zaten in de palingvisserij en vishandel en het zou toch zonde zijn als de palingvisserij zou verdwijnen. We willen graag de visserijcultuur behouden. Wellicht kunnen we zorgen voor een economische impuls voor Nederland en kunnen we een deel van de werkeloosheid bestrijden.”
Lees het hele verhaal in de krant van donderdag
Bron: Telegraaf